Zeka geliştiren, odaklanma ve strateji yeteneğini artıran satranç, dünya genelinde milyonlarca insan tarafından oynanan klasik bir masa oyunudur. 64 kareden oluşan 8x8’lik kare bir tahta üzerinde iki kişi tarafından oynanır. Oyun, oyuncuların hamleleriyle birbirinin taşlarını ele geçirerek, rakip şahı mat etmeye çalışmaları üzerine kuruludur.
Her taş belirli kurallara göre hareket eder ve oyun boyunca bu taşların kullanımı, kazananı belirleyen en önemli unsurdur. Satrançta amaç yalnızca taş almak değil, aynı zamanda rakibin hamlelerini sınırlandırmak ve tahtada üstünlük kurmaktır.
Satranç Taşları Kaç Tane ve Nelerden Oluşur?
Satranç oyununda toplam 32 taş bulunur. Bunların 16’sı siyah, 16’sı ise beyaz renktedir. Bu taşlar altı farklı gruba ayrılır:
1 adet Şah (beyaz), 1 adet Şah (siyah)
1 adet Vezir (beyaz), 1 adet Vezir (siyah)
2 adet Fil (beyaz), 2 adet Fil (siyah)
2 adet At (beyaz), 2 adet At (siyah)
2 adet Kale (beyaz), 2 adet Kale (siyah)
8 adet Piyon (beyaz), 8 adet Piyon (siyah)
Taşların isimleri, tarih boyunca ordularda ve krallıklarda yer alan önemli figürlerden esinlenilerek verilmiştir. Her taş, oyunda farklı bir role ve stratejik öneme sahiptir.
Taşların Görevleri ve Hareket Kuralları
Her taşın görevi, oyunun en kritik taşı olan şahı korumaktır. Satranç, şahın mat edilmesiyle sona erer. İşte taşların detaylı görevleri ve hareket biçimleri:
Şah:
Oyun tahtasındaki en önemli taştır. Aynı anda yalnızca bir kare ilerleyebilir. Yatay, dikey veya çapraz yönde hareket edebilir. Şah mat edildiğinde oyun sona erer.
Vezir:
Satrançtaki en güçlü taştır. Hem yatay, dikey hem de çapraz yönlerde sınırsız sayıda kare ilerleyebilir. Saldırı ve savunmada büyük rol oynar.
Kale:
Yalnızca dikey ve yatay hatlarda hareket eder. Özellikle oyunun sonlarına doğru oldukça etkili bir taştır.
Fil:
Sadece çapraz yönlerde, bulunduğu renkli kare üzerinde hareket eder. Aynı renkteki kareler üzerinde sınırsız sayıda ilerleyebilir.
At:
“L” şeklinde hareket eden tek taştır. Yani iki kare düz, bir kare yana veya bir kare düz, iki kare yana gidebilir. Üstelik diğer taşların üzerinden atlayabilme özelliğine sahiptir.
Piyon:
Oyuna en fazla sayıda dahil edilen taştır. İleri doğru bir kare gidebilir. Ancak başlangıç noktasından hareket ettiğinde isterse iki kare ilerleyebilir. Yalnızca çapraz olarak düşman taşını alabilir. Geriye dönemez ve bulunduğu hatta kalamaz.
Geçerken alma (en passant) ve terfi kurallarıyla oyunun kaderini değiştirebilir. Bir piyon rakip tarafın son sırasına ulaşırsa, vezir, kale, fil ya da at gibi daha güçlü bir taşa dönüşebilir.
İlk Hamleyi Hangi Taş Yapar?
Satrançta beyaz taşlar oyuna başlama hakkına sahiptir. Açılış hamlesini yapabilecek taşlar yalnızca piyonlar ve atlardır. Çünkü diğer taşların önleri başlangıçta kapalıdır.
Satranç Oynamanın Bilişsel Katkısı
Satranç, sadece bir oyun değil; aynı zamanda hafıza, dikkat, karar verme, ileriye dönük düşünme ve mantıksal çıkarım gibi zihinsel becerileri geliştiren bir araçtır. Özellikle çocukların zihinsel gelişimi açısından önerilen bu oyun, her yaşta bireyin zihnini dinç tutmasına da yardımcı olur.
