Türkiye'nin ekonomik ve sosyal dokusunu derinden etkileyen gıda israfı, nihayet en üst düzeyde ele alınıyor. Yıllık 23 milyon tonu aşan gıda atığı, sadece ekonomik bir kayıp olmanın ötesinde, hem çevresel hem de vicdani bir sorun olarak karşımızda duruyor. Bu devasa israfın önüne geçmek için düğmeye basan Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu, özellikle otel ve restoranlarda yaygınlaşan açık büfe ile serpme kahvaltı gibi uygulamaları radarına aldı. Milyonlarca ekmeğin çöpe gittiği, tonlarca gıdanın sofralara ulaşamadan ziyan olduğu bu tabloda, hazırlanan raporun gıda politikalarında yeni bir sayfa açması bekleniyor.
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) tarafından hazırlanan 2025 Raporu ve Birleşmiş Milletler'in verilerine göre, gıda israfı tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de alarm veriyor. Her yıl kişi başına ortalama 102 kilogram yiyeceğin çöpe atıldığı ülkemizde, üretilen meyve ve sebzelerin yaklaşık %35'i sofralara ulaşamadan ziyan oluyor. Kurul Üyesi Ramazan Bingöl, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu resmi rakamların dahi gerçeği yansıtmadığını, israfın en az iki katı olduğunu düşündüğünü ifade etti. Bingöl, günde 12 milyon ekmeğin çöpe atılmasının yanı sıra, sadece açık büfelerde bir kişinin tabağında en az 150 gram yiyeceğin ziyan edildiğini vurgulayarak, israfın boyutlarının ne kadar korkutucu olduğunu gözler önüne serdi.
Ramazan Bingöl, israfın sadece maddi bir kayıp olmadığını, inançlar gereği "bereketin" de kaçtığını belirtti. Ayrıca, çöpe atılan insan gıdalarının hayvanlara verilmesinin doğal dengeyi bozduğunu ve hayvan sağlığını tehdit ettiğini söyleyerek meselenin çok yönlü bir sorun olduğunu vurguladı. Kurulun başlattığı bu kapsamlı çalışma, israfın kaynağında kurutulmasını amaçlıyor. Bu doğrultuda, birçok bakanlık, vakıf, sivil toplum kuruluşu ve sektör temsilcisiyle görüşmeler yapıldı. Hedef, israfın nedenlerini ve nasıl önleneceğini detaylı bir şekilde ortaya koyan, yasal düzenlemeler de içeren bir rapor hazırlamak.
Gıdanın artık milli bir güvenlik meselesi haline geldiğini belirten Kurul, çalışmalarını birkaç ay içinde tamamlayarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sunacak. Bu raporun, Türkiye'de gıda israfını sürdürülebilir bir şekilde önleyecek milli bir uyanış hamlesini başlatması bekleniyor. Cumhurbaşkanı'nın onayının ardından, açık büfe ve serpme kahvaltı gibi israfı körükleyen uygulamalar başta olmak üzere, gıda bankacılığı ve diğer konularda yeni politikalar belirlenecek. Bu tarihi adım, hem israfın milyarlarca dolarlık ekonomik yükünden kurtulmayı hem de daha adil ve sürdürülebilir bir gıda sistemine geçişi amaçlıyor.
