Çocukların zihinsel gelişimini değerlendirmede etkili bir araç olan WISC-R Zekâ Testi, ülkemizde en sık başvurulan bireysel zekâ testlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Yüksek güvenilirliği, farklı bilişsel becerileri ölçebilmesi ve standart puanlama kriterlerine sahip olması, bu testi hem uzmanlar hem de aileler için vazgeçilmez kılıyor.
Amerikalı psikolog Dr. David Wechsler tarafından 1939 yılında geliştirilen bu test, başlangıçta yalnızca yetişkinler için hazırlanmışken, yapılan düzenlemelerle 6-16 yaş aralığındaki çocuklar için de uygulanabilir hale getirilmiştir.
Wechsler’e göre zekâ; öğrenme yetisinden çok, bireyin çevresine uyum sağlama ve problemleri çözme becerisiyle ilgilidir. Bu nedenle testin temel amacı, bireyin çevresine ne ölçüde adapte olabildiğini performans temelli olarak ölçmektir.
İki Ana Bölüm, Çok Yönlü Değerlendirme
WISC-R testi, sözel ve performans olmak üzere iki ana bölümden oluşur. Her bölümde 5 ana testin yanı sıra 1 ek test yer alır. Test uygulayıcısı, belirlenen yönergelere göre çocuğa sorular yöneltir ve çocuğun cevapları üzerinden değerlendirme yapılır. Ortalama test süresi bir saat olmakla birlikte, çocuğun yaşına ve yanıt hızına göre bu süre değişebilir.
WISC-R Hangi Amaçlarla ve Kimlere Uygulanır?
Test, 6-16 yaş arası çocuk ve gençlere bireysel olarak uygulanır. Grup şeklinde yapılamaz. Genellikle sadece zekâ düzeyini belirlemek için değil, aynı zamanda öğrenme güçlükleri, eğitim planlaması ve rehabilitasyon süreci için de önemli veriler sağlar. Ayrıca çocuğun zihinsel gelişim sürecini izlemek ve olası sorunlara erken müdahale etmek amacıyla da kullanılabilir.
Testi Kimler Uygulayabilir?
WISC-R testini uygulayabilmek için, psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik ya da eğitimde psikolojik hizmetler alanlarında lisans mezunu olmak gereklidir. Bunun yanında testi uygulayabilmek için ilgili resmi veya özel kurumların verdiği yetkili sertifikalara sahip olunması şarttır.
Sözel ve Performans Alt Testleri Neler Ölçüyor?
Sözel Alt Testler:
Genel Bilgi: Kültürel ve çevresel bilgi düzeyini ölçer.
Benzerlikler: Soyut düşünme ve genelleme becerisi.
Aritmetik: Sayısal problem çözme ve dikkat süresi.
Sözcük Dağarcığı: Kelime bilgisi ve ifade gücü.
Yargılama: Mantıklı düşünme ve karar verme yetisi.
Sayı Dizisi: İşitsel hafıza kapasitesi.
Performans Alt Testler:
Resim Tamamlama: Görsel detaylara dikkat.
Resim Düzenleme: Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma.
Küplerle Desen: Mekânsal algı ve sezgi gücü.
Parça Birleştirme: Parça-bütün ilişkisi kurma becerisi.
Şifre: Görsel-motor koordinasyon, hız ve odaklanma.
Labirentler: El-göz uyumu ve figür-zemin farkındalığı.
