Nöroblastom, çoğunlukla 5 yaşın altındaki çocuklarda ortaya çıkan nadir fakat ciddi bir kanser türüdür. Sinir hücrelerinden kaynaklanan bu hastalık, genellikle böbrek üstü bezlerinin çevresinde oluşur. Ancak karın içi bölgeler, göğüs kafesi, boyun, kemikler ve leğen kemiği gibi vücudun farklı yerlerinde de gelişebilir.
Bu tümör, çocukların sinir sistemi gelişimi sırasında oluşan olgunlaşmamış hücrelerin (nöroblastlar) kontrolsüz büyümesiyle ortaya çıkar. Normalde zamanla kaybolması gereken bu hücreler, bazı durumlarda mutasyona uğrayarak tümöre dönüşebilir.
Nöroblastom Neden Oluşur?
Nöroblastomun oluşumunda genetik değişikliklerin büyük rol oynadığı düşünülmektedir. Bu değişiklikler, hücrelerin kontrolsüz şekilde büyüyerek kötü huylu hale gelmesine yol açabilir. Hastalık bazı durumlarda kalıtsal olabilir; aile geçmişinde nöroblastom öyküsü olan çocuklarda risk artar. Ancak vakaların çoğunda kesin neden bilinmemektedir ve genetik yatkınlık dışındaki faktörler de rol oynayabilir.
Belirtiler Nelerdir?
Nöroblastom belirtileri, tümörün vücuttaki konumuna ve büyüklüğüne bağlı olarak değişiklik gösterir. En sık görülen belirti, karın bölgesinde hissedilen sertlik ya da şişliktir. Bunun dışında:
İştah kaybı ve kilo verme
Sürekli halsizlik
Nedensiz ateş
Ciltte solgunluk
Göz çevresinde morluklar
Sırt ve bacak ağrısı
Nefes darlığı (özellikle bebeklerde)
Gözlerde şişlik veya kayma
İshal ve yüksek tansiyon
Bu belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması hayati önem taşır.
Nasıl Teşhis Edilir?
Nöroblastom tanısı koymak için çeşitli testler ve görüntüleme tekniklerinden yararlanılır:
Kan ve idrar testleri: Tümörün ürettiği belirli kimyasallar tespit edilir.
Ultrason ve röntgen: Karın ya da göğüs bölgelerinde anormal kitleler aranır.
MRI ve CT taramaları: Tümörün yeri ve yayılma durumu detaylı biçimde incelenir.
Biyopsi: Tümörden veya kemik iliğinden alınan örnekler laboratuvarda değerlendirilir.
PET taramaları: Kanserin vücutta başka bölgelere yayılıp yayılmadığı kontrol edilir.
Ayrıca karaciğer, böbrek fonksiyonları ve elektrolit dengesi gibi değerler de test edilerek tedavi planı şekillendirilir.
Tedavi Seçenekleri Neler?
Tedavi yöntemi, çocuğun yaşı, tümörün evresi ve agresifliği gibi faktörlere göre belirlenir. Uygulanan başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:
Cerrahi müdahale: Tümör mümkünse tamamen çıkarılır.
Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için ilaç tedavisi uygulanır.
Radyoterapi: Kanserli bölgeye yüksek dozda ışın verilir.
Kök hücre nakli: Yoğun tedaviden sonra hastanın sağlıklı hücrelerle yeniden yapılandırılması sağlanır.
İmmünoterapi: Vücudun bağışıklık sistemi kanserle savaşması için uyarılır.
Nöroblastom Tekrar Eder mi?
Ne yazık ki nöroblastom, bazı çocuklarda tedavi sonrasında yeniden ortaya çıkabilir. Bu durum, tümörün başlangıçtaki yaygınlığına, uygulanan tedavilere verilen yanıta ve çocuğun genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tekrar eden vakalarda daha agresif tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu nedenle, tedavi sonrasında düzenli takip ve kontroller büyük önem taşır.
Erken Tanı Hayat Kurtarır
Nöroblastom, nadir görülen ancak erken teşhisle başarıyla tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ebeveynlerin çocuklarında olağandışı belirtileri dikkate alarak zamanında sağlık kontrolüne başvurması, tedavi başarısını doğrudan etkiler. Bilinçli takip ve doğru tedaviyle birçok çocuk sağlıklı yaşamına geri dönebilmektedir.
