Kalın ve sert kabuğu ile bilinen, genelde bir süre saklandıktan sonra ya da hamur işlerinin içine katılarak tüketilen bu meyve aslında limona benzese de farklı bir kavun türü. İsmi Ağaç Kavunu olarak da anılan bu meyve bazı kültürlerde meyve çayı yapımında da kullanılmakta. Ağaç kavunlarının en çok yetiştiği yerler Akdeniz çevresi, Hindistan'ın bazı bölgeleri ve Güney ile Orta Amerika olarak biliniyor. Cedro olarak adlandırılan bu meyve çeşidi, yüksek C vitamini içeriğiyle bağışıklık sistemini güçlendirir ve antioksidan özellikleriyle bilinir. Ayrıca potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi mineraller açısından da zengindir.
İşte Ağaç kavununa dair genel bilgiler;
Ağaç kavunu yavaş büyüyen bir ağaçtır. 3 yaşına geldiğinde meyve vermeye başlar. Meyvesinin boyu eninden büyük genelde 12–15 cm arasındadır. Kabuğu kalın, sert ve kokuludur. Dış kabuğu üzerinde pürüz ve çıkıntılar bulunur.
Cedro, diğer adıyla ağaç kavunu (Citrus medica), Akdeniz'in güney bölgelerinde yetişen ve kökeni Mezopotamya'ya kadar uzanan bir narenciye türüdür. Yaklaşık 4000 yıl öncesine dayanan tarihiyle, Mısır'daki mezar duvarlarında resmedilmiş ve Büyük İskender'in orduları tarafından Yunanistan'a, oradan da İtalya'ya getirilmiştir. Antik Yunan botanikçisi Theophrastus tarafından "Pers meyvesi" olarak adlandırılan cedro, Roma mozaiklerinde ve resimlerinde de görülmektedir.
18. yüzyılın ortalarında "medica" tür adıyla anılan cedro, güçlü tıbbi özellikleriyle tanınmıştır. Günümüzde İtalya'nın batı kıyılarında, özellikle Calabria'dan Amalfi Sahili'ne kadar uzanan bölgede yetiştirilmektedir. Ayrıca Fransa, İsrail ve Britanya'ya da ihraç edilmektedir. Asidik, asidik olmayan ve çekirdeksiz olmak üzere üç çeşidi bulunan cedro'nun, İtalya'da en yaygın olanı asidik Diamante türüdür.
Cedro, geleneksel limonlardan üç ila dört kat daha büyük olup, çapı 25-38 cm'ye kadar ulaşabilir ve ağırlığı 1,8 kg'a kadar çıkabilir. Kabuklu yüzeyi yeşilden parlak sarıya döner ve her iki renkte de hasat edilebilir; en iyi mevsimi sonbahar ve kıştır. Meyvenin yaklaşık %70'i, kalınlığı 5-12 cm arasında değişen beyaz kabuktan oluşur ve yumuşak dokulu, neredeyse tatlı bir limon kokusuna sahiptir. Merkezinde az miktarda dilimlenmiş, birkaç soluk çekirdekli posa bulunur. Bu limon oldukça kurudur ve suyu için kullanılmaz; tadı ise sıradan limonlardan daha hafiftir.
Kabuk, çiğ veya pişmiş olarak salatalarda, bruschetta üzerinde, reçel ve marmelatlarda, risotto'da veya turşu olarak tüketilebilir. Aromatik ve hafif tatlı olan kabuğu, İtalyanların kutlama ekmekleri ve keklerinde, özellikle panettone'de kullanılan "citron" adı verilen şekerlenmiş limon üretiminde kullanılır. Ayrıca, cedro'nun hazımsızlık, öksürük ve hatta akşamdan kalmalık için bir çare olabileceği iddia edilmektedir.
Rönesans'tan bu yana, kabuğundan elde edilen yağlar, hassas ve kokulu aroması nedeniyle parfümeri ve kozmetik alanlarında kullanılmaktadır.
Kültürel öneme de sahip olan Cedro, özellikle Yahudi kültüründe "Etrog" adıyla bilinir ve Sukot bayramında ritüel bir meyve olarak kullanılır.
