Ağaçkakanlar, Doğanın keskin avcıları ve orman dostları olarak adlandırılıyor. Yaz boyunca, doğanın incelikleriyle büyüleyen ağaçkakan kuşları, meşe palamutlarını korumak için dikkatle çalışıyor. Bu kuşlar, önce ölü ağaç kütüklerinde derin delikler açarak, kış için yiyecek depolamaya başlıyorlar. Ancak iş burada bitmiyor. Yavaş yavaş her deliğe tam uygun büyüklükteki meşe palamutlarını yerleştiriyorlar.

Ama iş, göründüğü kadar kolay değil. Her delik, meşe palamudunun tam büyüklüğüne uygun olmalı. Eğer delik genişse ve palamut küçükse, gevşek kalan palamut kolayca diğer hayvanlar tarafından çalınabilir. Diğer yandan, deliğin küçüklüğü palamudu zorla sıkıştırarak kırılmasına sebep olabilir. Bu deneme-yanılma yöntemi, ağaçkakanın oldukça uzun zaman harcamasına neden oluyor. Zira palamutlar, zamanla küçülüp kurur ve yenilerinin yerleştirilmesi gerekir.

Büyük ağaçlar üzerinde bu zorlu görevde bir ağaçkakan, 50.000 palamudu güvenle depolayabilecek kadar geniş bir alana sahip olabiliyor. Ancak her birinin doğru şekilde yerleştirilmesi, ağaçkakanlar için hem titizlik hem de sabır gerektiren bir süreç haline geliyor.

Ağaçkakanlara dair daha detaylı bilgi arayanlara;

Ağaçkakanlar, doğadaki en özel ve etkileyici kuş türlerinden biridir. Ayakları, her biri dört parmaklı olup, ikisi öne, ikisi arkaya yönelmiştir. Keskin, çengelli tırnakları sayesinde ağaç gövdelerine sağlam bir şekilde tutunarak, dik ve güçlü kuyruklarını dengeleyici destek olarak kullanırlar. Hızla ağaçlara tırmanırken kısa sıçramalar yaparlar ve dik, sivri tüylerden oluşan kuyrukları bu hareketlerinde onlara büyük bir yardımcı olur.

Ağaçkakanların renkleri cinslerine bağlı olarak oldukça çeşitlidir. Boyları ise 9 ile 50 cm arasında değişir. Çoğunlukla ormanlık alanlarda, park ve bahçelerde yalnız yaşamayı tercih ederler. Bu kuşlar, ağaçlara yaptıkları tünellerde yuvalarını kurarak barınırlar ve çoğunlukla yalnız gezerler.

Beyinleri güçlü kafatası kemikleriyle korunmuş olan ağaçkakanlar, başlarına aldıkları darbelerden etkilenmeden ağaçlara güçlü darbelerle vurarak besin ararlar. Gagaları, sert ve güçlü olup, tırtıl ve böcekleri bulup yemek için bir iskorpela gibi kullanılır. Ağaç kabuklarının altındaki zararlıları bulmak için özel bir yetenekleri vardır: Gagalarıyla ağaç gövdesine vurduklarında, sesin yankısını dinleyerek tırtılların yerini tespit ederler ve yanlış yere vurmaktan kaçınırlar. Ağaçkakanların uzun, solucan biçimindeki dilleri ise oldukça ilginçtir. Yapışkan ve kancalı uçları sayesinde, tırtılları ağaç kabuklarının altından çekip alabilirler. Ayrıca bazılarının dil ucunda sert dikencikler de bulunur.

Ağaçkakanlar, orman ekosisteminde önemli bir yer tutar. Ağaçlara zarar veren zararlıları yediklerinden, bitki sağlığı için faydalıdırlar. Ancak, tırtıl ve böcekleri yerken bazen ağaçların kabuklarını odun kısımlarına kadar çember şeklinde didiklemesi, ağacın kurumasına yol açabilir. Bu nedenle, özellikle bahçıvanlar ağaçkakanları uzak tutmaya çalışır.

Bazı ağaçkakan türleri, ceviz ve badem gibi sert kabuklu meyveleri kabuklarından çıkarıp yemeyi de severler. Ağaçkakanların yaşam alanları ise kutuplar, Avustralya, Madagaskar ve bazı Okyanusya adaları dışında dünyanın dört bir yanına yayılmıştır. Bu kuşlar, her ortamda hayatta kalmayı başaran, doğanın keskin avcılarıdır.

Ağaçkakanların yaşamları, bazen doğanın dengeleyicileri, bazen ise tehditleri olabilir. Yine de ormanlar ve doğa için vazgeçilmez yaratıklardır.

Muhabir: Merve Kiraz