Antik Minos uygarlığı, su temini ve sanitasyon alanında devrimsel bir teknoloji geliştirdi. Knossos, temiz su sağlamak, kanalizasyonu düzenlemek ve yağmur suyu kanallarını temizlemek için yeraltı kil boruları kullanan ilk uygarlık olarak bilinir. Minos, su sistemlerini o kadar verimli hale getirmişti ki, şiddetli yağmurlarda taşmalar önlenebiliyordu. Yunanlılar da bu alanda ilerlemeye devam ettiler; Atina'da, basınçlı duşlar için iç tesisat sistemleri geliştirilmiş, mucit Heron ise bu teknolojiyi İskenderiye’de yangınları söndürmek amacıyla kullanmıştır.
Arkeolojik kazılarda ortaya çıkan verilere göre, Yunanlılar suyun kalitesini iyileştirmek için farklı yöntemler de kullanmışlardır. Sürahiler, filtreler ve kaynatma teknikleri, o dönemin su arıtma yöntemlerinden bazılarıydı. Ancak, odun ve diğer yakıtların sınırlı olması nedeniyle, suyu kaynatmak genellikle ekonomik zorluklar nedeniyle tercih edilmemiştir. Yine de Antik Yunanistan, temiz su sağlamak ve tarımsal sulama yapmak için su kemerleri inşa eden ilk medeniyetlerden biri olmuştur, tıpkı kanalizasyon sistemini geliştiren ilk toplumlardan biri olduğu gibi.
Sıhhi Tesisat ve Kanalizasyon
Antik medeniyetler, su sistemlerinin düzgün çalışmasını sağlamak amacıyla çeşitli mühendislik çözümleri geliştirmişlerdir. Bu çözümler arasında, su kemerlerinin derinliklere yerleştirilmesi, kanalizasyon sistemlerinin derelere veya nehirlere yönlendirilmesi ve suyun şehir dışından borularla taşınması yer alıyordu. Bu sistemler, Atina gibi büyük şehirlerde halkın temiz suya erişmesini sağlamış ve kadınlar, su almak için halka açık çeşmelere gitmek zorunda kalmışlardır (Aitken Humanities, 2021). Ayrıca, atık suyun tarımsal sulama amacıyla kullanıldığı, gri suyun hayvanlara verilerek, yerleri yıkama veya bitkileri sulama gibi işlerde kullanıldığı da bilinmektedir. Yağmur suyu da sulama için kullanılırken, menfezler çimento kaplı taş bloklardan yapılmış ve sürekli kontrol edilmiştir.
Büyük İleri Mühendislik Çözümleri
Su sistemlerinin daha ileri mühendislik çözümleri, suyun akışını dengeleme ve doğal kaynaklardan su teminini sağlama noktasında oldukça etkileyicidir. Yunan mühendisleri, suyun akışını düzenlemek için eğimli kanallar kazmış, suyun ihtiyaç duyduğu fiziksel eğimi elde etmek amacıyla tüneller inşa etmişlerdir. Atina Agorası’ndaki Büyük Drenaj Sistemi de, MÖ 5. yüzyılda inşa edilmiş ve bu sistem, Agora’nın hala temizlenmesine yardımcı olmaktadır.
Bu antik su sistemleri, medeniyetlerin gelişiminde kritik bir rol oynamış ve modern mühendislik çözümlerinin temellerini atmıştır. Hem sanitasyon hem de su temini alanındaki bu yenilikler, tarih boyunca toplumların gelişmesine önemli katkılar sağlamıştır.
