Doğrudan Satış Nedir?
Sabit mağaza olmadan, satış temsilcisinin yüz yüze iletişimle ev, işyeri veya sosyal ortamlarda ürün pazarlamasına "doğrudan satış" deniyor. Avon, Oriflame gibi markaların danışmanlarının kapınıza gelmesi, partilerde ürün tanıtımı yapması bu kapsamda. Yeni düzenleme, tam da bu sistemdeki tüketici haklarını güçlendiriyor.
Cayma Hakkı 30 Güne Çıkıyor
Tüketiciler, doğrudan satışla aldıkları ürünleri teslim tarihinden itibaren 30 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden iade edebilecek. Satıcı, ürünü geri aldıktan sonra tüm parayı tek seferde ve masrafsız iade etmek zorunda. Halihazırdaki 14 günlük süre, bu sektör için artık tarih oluyor.
Aldatıcı Vaatlere Sıfır Tolerans
Yönetmelik taslağı, "ayda 10 bin kazanacaksın" gibi gerçekleşmesi imkânsız vaatlerle tüketici veya satıcı kandırılmasını yasaklıyor. Baskı, aldatma veya rahatsız etme yoluyla satış yapılamayacak. Şirketlerin satıcılara dağıttığı komisyon/prim tutarı da yıllık net satışın %40'ını geçemeyecek.
Belgesiz Şirket Çalışamayacak
Doğrudan satış yapacak firmaların "satış yetki belgesi" alması zorunlu hale geliyor. 3 yıl geçerli bu belge için tüketici sağlığını koruyan ek belgeler istenecek. Satıcıların 18 yaşını doldurması şartı getirilirken, sistemden cezasız ayrılma hakkı da tanınıyor.
İstisnalar: Hangi Ürünler İade Edilemez?
-
Kişiye özel dikilen/tasarlanan ürünler
-
Ambalajı açılmış hijyenik malzemeler (diş fırçası, makyaj ürünü vb.)
-
Satıcı tarafından monte edilen eşyalar
-
Çabuk bozulan gıdalar
Şirketlere Dijital Bilgilendirme Zorunluluğu
Firmalar, cayma hakkı dahil tüm satış koşullarını SMS, e-posta veya internet üzerinden tüketiciye açıkça iletmekle yükümlü olacak. İade süreci, başvuru adımları ve satıcı kimlik bilgileri dijital ortamda paylaşılacak.
Bakanlık, bu düzenlemeyle "kapıda satış"ın güvenilirliğini artırmayı ve tüketici mağduriyetlerini önlemeyi hedefliyor. Taslak, 30 Haziran’a kadar kamuoyunun görüşüne açık kalacak.
