Kassitler dönemine (M.Ö. 2. binyıl) tarihlenen ve dünyanın en eski sözlüklerinden biri olarak kabul edilen Urra=hubullu tabletleri, Mezopotamya’nın bilimsel birikimini günümüze taşıyor. Sümerce “ur₅-ra” ve Akadca “ḫubullu” kelimelerinden adını alan bu sözlük, tematik olarak düzenlenmiş yaklaşık 24 kil tabletten oluşuyor.
Çift Dilli Sözlük:
Tabletler, Sümerce ve Akadca olarak hazırlanmış; hukuk terimlerinden hayvanlara, taşlardan yiyeceklere kadar geniş bir kelime yelpazesi sunuyor. Örneğin; 13. tablet evcil hayvanlara, 23. tablet ise yiyecek ve içeceklere dair bilgiler içeriyor. Her iki tablet, bugün New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’nde sergileniyor.
Yazmanların Eğitim Aracı:
Urra=hubullu, yalnızca bir sözlük değil; dönemin eğitim sistemini, bilgi tasnif anlayışını ve kültürel yapısını yansıtan bir başvuru kaynağıydı. Yazmanlar bu tabletler üzerinden eğitiliyor, kelime hazinelerini geliştiriyorlardı.
Kültürel Bir Ansiklopedi:
Sözlük formatında olmasına rağmen Urra=hubullu, antik Mezopotamya’nın bir tür ansiklopedisi sayılıyor. Bitkilerden coğrafi adlara, metallere kadar pek çok alanı sistemli biçimde kayıt altına almış.
Dijital Erişim Mümkün:
Meraklıları için tabletlerin dijital görüntüleri, Cuneiform Digital Library Initiative (CDLI) platformunda incelenebilir. Ayrıca Yale Üniversitesi tarafından yayımlanan akademik kaynaklarda da detaylı içerikler yer alıyor.
